مشتاق و منتظر گفتگو ...
مشتاق و منتظر گفتگو ...
شانه انعطاف پذیرترین اندام در بدن شما است. شانه به شما این اجازه را می‌دهد تا بتوانید بازوی خود را در مکان‌های مختلف قرار دهید و آن را به سمت جلو، بالا، اطراف و پشت خود بچرخانید. این انعطاف‌پذیری همچنین باعث می‌شود که شانه شما به بی‌ثباتی و صدمه حساس باشد.
بسته به ماهیت مشکل، روش‌های درمان غیر جراحی اغلب قبل از عمل جراحی توصیه می‌شود. با این حال، در بعضی موارد، تأخیر در عمل جراحی یک شانه می‌تواند این احتمال را افزایش دهد که درمان در آینده سخت‌تر گردد.
جراحی‌های شانه اغلب به دو دسته باز و بسته تقسیم می‌شوند. جراحی بسته خود انواع متعددی مانند آرتروسکوپی و ارتوپلاستی دارند. مزیت جراحی بسته نسبت به جراحی باز این است که علاوه بر اینکه محل جراحی اثر کمی از خود باقی می‌گذارد، دوره نقاهت بیمار نیز کمتر می‌شود.
جراحی شانه اغلب درد زیادی را برای بیمار به همراه دارد. برای کاهش درد شانه بیمار، متخصصین درد از روش بلاک عصبی اسکاپولار استفاده می‌کنند. در این روش، محل دقیق عصب ناحیه اسکاپولار توسط سونوگرافی یا اشعه ایکس تشخیص داده می‌شود و سپس داروی بیهوشی به ناحیه تزریق می‌شود. این روش از چند روز تا چند ماه دوام دارد.
شانه معمولی چگونه عمل می‌کند؟
شانه یک نوع مفصل گوی و کاسه‌ای است و از سه استخوان تشکیل شده است: استخوان قسمت بالایی بازو (هومروس)، تیغه شانه (اسکاپولا) و ترقوه (کلاویکل).
قسمت گوی در انتهای بالای استخوان بازو در قسمت کاسه‌ای کوچک (گلنوئید) تیغه شانه جای می‌گیرد تا مفصل شانه (مفصل گلنوهومرال) را تشکیل دهد. قسمت کاسه‌ای گلنوئید توسط یک لبه بافت نرم (لابروم) احاطه شده است.
یک سطح صاف (غضروف مفصلی) روی سر استخوان بازو و یک پوشش داخلی نازک (سینوویوم) روی مفصل به حرکت نرم مفصل شانه کمک می‌کنند. قسمت فوقانی تیغه شانه (آکرومیون) از مفصل شانه بیرون زده است. یک انتهای استخوان کولار با تیغه شانه توسط مفصل آکرومیوکلوویکولار (ای سی) متصل است. انتهای دیگر استخوان کولار با استخوان سینه (استرنوم) توسط مفصل استرنوکالویکولار متصل می‌باشد.
کپسول مفصلی یک ورقهٔ نازک از فیبر است که مفصل شانه را احاطه کرده است. کپسول اجازه می‌دهد تا طیف گسترده‌ای از حرکت ایجاد شود و در عین حال موجب پایداری می‌گردد. کاف روتاتور یک گروه از ماهیچه‌ها و تاندون‌ها است که به قسمت بالای بازو واقع در تیغه شانه متصل هستند. کاف روتاتور مفصل شانه و کپسول مفصلی را پوشش می‌دهد. ماهیچه‌های متصل به کاف روتاتور شما را قادر می‌سازد دست خود را بلند کنید، به سر برسانید و در فعالیت‌هایی مانند پرتاب کردن یا شنا کردن شرکت کنید. غشای شبیه کیسه (بورسا) بین کاف روتاتور و بالش‌های تیغه شانه‌ای هستند و به روان کردن حرکت بین این دو ساختار کمک می‌کنند.
مشکلات شانه و درمان
بورسیت یا تاندونیت
بورسیت یا تاندونیت ممکن است در نتیجه استفاده بیش از حد در هنگام فعالیت‌های تکراری مانند شنا، نقاشی یا وزنه برداری رخ دهد. این فعالیت‌ها باعث می‌شوند اصطکاک یا انقباض کاف روتاتور زیر آکرومیون و در مفصل آکرومیوکلوویکولار ایجاد شود. در ابتدا، این مشکلات با اصلاح فعالیت‌هایی که موجب بروز علائم درد شده‌اند و انجام یک برنامه توانبخشی برای شانه، درمان می‌شوند. همچنین انجام عمل جراحی با استفاده از مسدود کردن عصب در موارد شدید مؤثر است.
انقباض و پارگی پارشیال (جزئی) کاف روتاتور
پارگی ضخامت جزئی (پارشیال) از کاف روتاتور می‌تواند همراه با التهاب مزمن در قسمت زیر آکرومیون یا مفصل آکرومیوکلوویکولار باشد. برای رفع التهاب و اسپور در قسمت پایین آکرومیون و برای ترمیم کاف روتاتور می‌توان از عمل جراحی بسته استفاده کرد. برای افزایش مقاومت بیمار در طول و بعد از عمل جراحی، از روش مسدود کردن عصب استفاده می‌شود.
پارگی ضخامت کامل کاف روتاتور
پارگی ضخامت کامل کاف روتاتور بیشتر به علت انقباض، پارگی جزئی کاف روتاتور، وزنه برداری سنگین یا افتادن است. درمان غیر جراحی با اصلاح فعالیت در اکثر موارد موفقیت آمیز است. اگر درد ادامه یابد، ممکن است عمل جراحی برای ترمیم پارگی‌های ضخامت کامل کاف روتاتور نیاز باشد. روش‌های آرتروسکوپی (جراحی بسته) امکان از بین بردن اسپور، ارزیابی کاف روتاتور و ترمیم برخی پارگی‌ها را فراهم می‌کند. هر دو روش نیاز به انجام توانبخشی گسترده برای بازگرداندن عملکرد شانه خواهند داشت.
بی ثباتی
بی ثباتی زمانی رخ می‌دهد که سر استخوان بازو با یک فشار به خارج از قسمت کاسه‌ای مفصل شانه رانده شود. این مشکل می‌تواند به دلیل یک آسیب ناگهانی یا استفاده بیش از حد از رباط‌های شانه اتفاق افتد.
دو نوع بی ثباتی شانه عبارتند از نیمه دردرفتگی و دررفتگی شانه. نیمه دردرفتگی یک نوع در رفتگی جزئی یا ناقص است. اگر قسمتی از شانه خارج از بخش کاسه‌ای مفصل قرار گیرد، ممکن است به طور اتفاقی دچار دررفتگی شود. حتی یک آسیب جزئی ممکن است استخوان بازو را از بخش کاسه‌ای مفصل خود خارج کند. دررفتگی زمانی رخ می‌دهد که سر استخوان بازو از بخش کاسه‌ای مفصل شانه خارج شود. برخی از بیماران بی ثباتی مزمن دارند و در این حالت دررفتگی شانه ممکن است به طور مکرر رخ دهد.
بیماران مبتلا به اختلال دررفتگی تکراری معمولاً نیاز به عمل جراحی دارند. عمل جراحی باز ممکن است نیاز به بستری شدن کوتاه مدت در بیمارستان داشته باشد. عمل جراحی ترمیمی آرتروسکوپی (جراحی بسته) اغلب به صورت سرپایی انجام می‌شود. پس از انجام هر گونه از روش‌های جراحی، انجام توانبخشی گسترده، اغلب شامل فیزیوتراپی، برای بهبود لازم است.
شکستگی استخوان کولار و جدا شدن مفصل آکرومیوکالویکولار
شکستگی استخوان کولار و جدا شدن مفصل آکرومیوکالویکولار از جمله آسیب‌های رایج در کودکان و افرادی است که هنگام بازی کردن روی شانهٔ خود می‌افتند. شکستگی‌های شدید یا جدا شدن مفصل آکرومیوکالویکولار ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی بسته و مسدود کردن اعصاب سوپرا اسکاپولار داشته باشد تا درد کاهش پیدا کند.
شکستگی سر استخوان هومروس (استخوان بازو)
شکستگی سر استخوان هومروس (استخوان بازو) به ویژه در افراد مسنی که دچار پوکی استخوان هستند در نتیجه افتادن روی بازوی کشیده شده است. اگر سر استخوان هومروس دچار شکستگی یا دررفتگی شود، ممکن است نیاز به عمل جراحی و احتمالاً جایگزینی با یک مفصل مصنوعی (پروتز) باشد.
اوستئوآرتریت و آرتریت روماتوئید
استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید می‌توانند مفصل شانه و بافت‌های اطراف آن را از بین ببرند. همچنین این دو بیماری می‌توانند موجب دژنراسیون و پاره شدن کپسول یا کاف روتاتور گردند. استئوآرتریت زمانی رخ می‌دهد که سطح غضروفی مفصل نازک شود. آرتریت روماتوئید یا آرتروز همراه با التهاب مزمن پوشش سینوویوم رخ می‌دهد که می‌تواند مواد شیمیایی را تولید کند که در نهایت باعث تخریب پوشش داخلی در مفصل از جمله سطح مفصلی می‌شوند. بهترین راه برای کاهش درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، روش سوپرا اسکاپولار است.
انواع روش‌های جراحی
شما می‌توانید یکی از روش‌های آرتروسکوپی یا عمل جراحی باز را انتخاب کنید.
آرتروسکوپی
آرتروسکوپی به متخصص جراح ارتوپدی اجازه می‌دهد تا یک دستگاه نازک مدادی شکل با یک لنز کوچک و سیستم روشنایی را داخل برش‌های کوچک قرار دهد و داخل مفصل را مشاهده نماید. تصاویر داخل مفصل به مانیتور تلویزیون منتقل می‌شود و به پزشک اجازه تشخیص مشکل را می‌دهد. دیگر ابزارهای جراحی را می‌توان برای انجام ترمیم بر اساس آنچه که با آرتروسکوپ است، وارد کرد. آرتروسکوپی اغلب می‌تواند به صورت سرپایی انجام شود. بیش از ۱٫۴ میلیون آرتروسکوپی شانه در سراسر جهان در طول هر سال انجام می‌شود.
جراحی باز
عمل جراحی باز ممکن است ضروری باشد و در برخی موارد جراحی باز اغلب می‌تواند از طریق برش‌های کوچک فقط در اندازهٔ چند اینچ انجام شود. بهبود و توانبخشی بر اساس نوع عمل جراحی انجام شده درون شانه است و ارتباط چندانی با نوع روش جراحی آرتروسکوپی یا باز ندارد.
عوارض احتمالی پس از انجام عمل جراحی
همیشه با هر عمل جراحی، حتی روش آرتروسکوپی، احتمال بروز عوارض وجود دارد. این عوارض شامل عفونت احتمالی و صدمه به اعصاب و رگ‌های خونی است. با این حال، روش‌های جراحی جدید، به طور قابل ملاحظه‌ای باعث کاهش بروز این مشکلات می‌شوند.
بعد از انجام عمل جراحی بروز علائمی از قبیل درد، حساسیت و سفتی طبیعی است. شما باید در خصوص علائم و نشانه‌های خاصی که ممکن است نشان دهندهٔ پیشرفت عوارض جانبی باشند، مراقب باشید.
تب بعد از روز دوم پس از عمل جراحی
افزایش درد یا تورم
قرمزی، گرما یا حساسیت به لمس که ممکن است علائمی از عفونت زخم باشند.
خونریزی غیرعادی (مقداری درناژ زخم جراحی طبیعی است و در واقع مطلوب است)
بی حسی یا سوزش دست یا بازو
پیشگیری از مشکلات آینده
این نکته بسیار مهم است که برنامه تمرینی را با کشیدن و تقویت شانه در هر روز ادامه دهید. به طور کلی، بیمارانی که درمان‌های توانبخشی و تمرینات تجویز شده توسط متخصص جراح ارتوپدی و فیزیوتراپیست (طب فیزیکی) را به طور مرتب انجام می‌دهند، پس از عمل جراحی بهترین نتیجه را به دست می‌آورند.
